Przepis o ograniczeniu limitu płatności gotówkowych do 15.000 zł obowiązuje już od niespełna roku. Niestety, podatnicy wciąż mają wątpliwości co do klasyfikacji niektórych transakcji opłaconych ponad ten limit.

Jak to zagadnienie wygląda w praktyce?

Zgodnie z obowiązującym brzmieniem art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorcy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatku opłaconego gotówką powyżej 15 tys. zł. Oznacza to, że zakupiony towar lub usługa o wartości powyżej 15 tys. zł. może stanowić koszt uzyskania przychodów tylko wówczas, gdy zostanie opłacony przelewem.

W praktyce występuje szereg transakcji, które mogą wydać się wątpliwe z punktu widzenia zapłaty gotówkowej ponad ustalony limit. Poniżej analiza kilku najczęściej występujących:

1. Umowa na czas określony z ustalonym cyklicznym wynagrodzeniem

W przypadku, gdy strony zawierają umowę i określają jej wartość, np. mnożąc miesięczną kwotę do zapłaty przez ilość miesięcy obowiązywania, suma płatności z całej umowy jest wartością transakcji – limit gotówkowy stosuje się już od pierwszej płatności. Dzieje się tak niezależnie od długości ustalonego okresu wynagradzania. Może on być przez strony przyjęty prawie dowolnie, jako np. miesiąc.

2. Umowa na czas określony bez ustalonego wynagrodzenia

Ponieważ strony nie mogą określić wartości transakcji z chwilą dokonywania pierwszych płatności, nie obowiązuje do nich limit, jednak z chwilą, gdy suma płatności (od początku obowiązywania umowy) przekroczy limit ustawowy – płatności muszą być dokonywane bezgotówkowo.

3. Umowa na czas nieokreślony z ustalonym wynagrodzeniem okresowym

Kwalifikacja płatności zależy od wysokości wynagrodzenia, okresu rozliczeniowego i okresu wypowiedzenia. Jeżeli dla umowy na czas nieokreślony suma wynagrodzeń pewnych (które będzie trzeba zapłacić zanim upłynie okres wypowiedzenia) przekroczy limit, od pierwszej płatności powinny być rozliczane bezgotówkowo.

4. Umowa o stałej współpracy (zakup w danym okresie towarów lub usług o znanej minimalnej wartości)

Strony co prawda nie mogą określić ostatecznej wartości całej transakcji, ale znają jej minimalną wartość w okresie rozliczeniowym, o czym informuje odpowiedni zapis w umowie. Jeśli kwota minimalna określona w umowie jest wyższa niż 15 tys. zł, niezależnie od tego, czy umowa jest zawarta na czas określony czy nieokreślony, przepisy o limicie stosuje się od pierwszej płatności za częściową dostawę.

5. Zaliczki

Do zaliczek również stosuje się limit transakcji gotówkowych. Wynika to z faktu, że w przypadku prawidłowego wykonania zobowiązania przez strony umowy (transakcji), wartość zaliczki jest zaliczana na poczet płatności.

6. Płatności ratalne

Wszystkie raty stanowią jedną transakcję, ponieważ są związane z jednym zakupem. Muszą być zatem uiszczane bezgotówkowo.

Należy pamiętać, że limit rozliczania się gotówką dotyczy relacji przedsiębiorca – przedsiębiorca. Jeśli klient przedsiębiorcy jest osobą fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej może zapłacić gotówką kwotę wyższą niż 15 tys. zł i nie ma to żadnych konsekwencji podatkowych, ani jakichkolwiek innych.

Artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady podatkowo-prawnej.