Szanowni Państwo,
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych reguluje obowiązki związane z zagadnieniem cen transferowych oraz ich lokalnej dokumentacji. Ceny transferowe funkcjonują od dawna w polskim prawie, natomiast od 2021 roku rozszerzono obowiązki o weryfikację rzeczywistego właściciela należności, przez co zwiększono grupę podmiotów, których to zagadnienie może dotyczyć. Zachęcamy do zapoznania się z poniższą informacją.
Cena definiowana jest jako wartość (najczęściej wyrażona w jednostkach pieniężnych), którą kupujący musi zapłacić sprzedającemu za dobra lub usługi będące przedmiotem transakcji.
Ceny transferowe (ang. transfer pricing) są natomiast cenami stosowanymi we wszelkich transakcjach realizowanych przez podmioty, pomiędzy którymi występują powiązania kapitałowe, rodzinne lub osobowe.
Za ceny transferowe są uważane także ceny w transakcjach zawieranych z podmiotami lub kontrahentami, których rzeczywisty właściciel ma miejsce siedziby lub zarządu w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. „raju podatkowym”). Poniżej znajdą Państwo aktualny wykaz państw uznanych za raje podatkowe.
Rysunek 1 Raje podatkowe- opracowanie własne.
Dotychczas, przedsiębiorstwa były zobligowane do weryfikacji obowiązku wystąpienia konieczności sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych wyłącznie pomiędzy podmiotami powiązanymi. Obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych w przypadku podmiotów powiązanych występował przy przekroczeniu poniższych progów:
• 10 000 000,00 PLN netto – transakcje towarowe oraz finansowe.
Przy czym dla transakcji finansowych podstawą do ustalenia progu dokumentacyjnego w przypadku:
• 2 000 000,00 PLN netto – transakcje usługowe oraz inne.
Od 2021 roku obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych został rozszerzony i objął zarówno podmioty powiązane, jak i niepowiązane. Do sporządzenia takiej dokumentacji zostały zobowiązane podmioty, które w roku podatkowym/ obrotowym zawarły transakcje jednorodne o wartości:
Jeżeli druga strona transakcji dokonuje w roku podatkowym rozliczeń z podmiotem mającym siedzibę lub zarząd w raju podatkowym, występuje domniemanie, że rzeczywisty właściciel znajduje się w „raju podatkowym”.
Definicję rzeczywistego właściciela reguluje art. 4a pkt. 29 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Rzeczywisty właściciel to podmiot, który spełnia łącznie następujące warunki:
W wyniku ustalenia, że druga strona transakcji dokonuje rozliczeń z podmiotem rajowym, zachodzi domniemanie, że rzeczywisty właściciel jest podmiotem rajowym. Dla podważenia tego domniemania konieczne jest wykazanie, że rzeczywisty właściciel nie jest podmiotem rajowym. Jeśli podmiot wykaże, że rzeczywistym właścicielem nie jest podmiot rajowy, nie wystąpi u niego obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych. Poniżej znajdą Państwo przykład transakcji, obrazujący domniemanie transakcji z rajem podatkowym.
Rysunek 2 Przykład transakcji z rajem podatkowym- źródło: Objaśnienia MF
Podatnicy powinni dochować należytej staranności w ustaleniu czy rzeczywistym właścicielem należności jest podmiot z raju podatkowego. Podatnik może oprzeć się na wszystkich informacjach, jakie jest w stanie pozyskać.
Dla dochowania należytej staranności przy dokonywaniu transakcji z podmiotami niepowiązanymi, niezależnie od miejsca ich rezydencji, wystarczające może być pozyskanie przez podatnika oświadczenia wiedzy od drugiej strony transakcji, z którego wynika, że ta druga strona transakcji nie dokonuje żadnych rozliczeń, w roku podatkowym podatnika, z podmiotem rajowym. Oświadczenie powinno być złożone na piśmie po zakończeniu roku podatkowego.
W relacjach z podmiotami powiązanymi dochowanie standardu należytej staranności wymaga, poza uzyskaniem oświadczenia, weryfikacji informacji otrzymanych od podmiotu powiązanego.
Dodatkowymi źródłami informacji uzyskanymi od podmiotu powiązanego mogą być:
Jeśli podatnik ma podejrzenia lub wiedzę, że oświadczenia złożone przez kontrahenta są nieprawdziwe, aby dochować należytej staranności, musi on dokonać dalszej weryfikacji.
Podmioty obowiązane do sporządzenia dokumentacji cen transferowych składają urzędom skarbowym oświadczenie o jej sporządzeniu, w terminie do końca dziewiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.
Organy podatkowe w drodze kontroli mogą weryfikować czy firmy spełniły obowiązki w zakresie sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych. Podatnik, który nie przygotuje lub nie przedstawi dokumentacji podatkowej cen transferowych w ciągu 7 dni od zgłoszenia żądania jej przez organy podatkowe jest narażony na zastosowanie wobec niego konsekwencji podatkowych (dodatkowe zobowiązanie podatkowe) i karno-skarbowych (kara grzywny do 720 stawek dziennych, czyli nawet do 21.600.000 zł).
Artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady podatkowo-prawnej.